Praktijk
Werken met je energiebalans doe je dagelijks, bewust of onbewust. Of het nu het trotseren van de zwaartekracht is of het oppikken van de sfeer in de ruimte, het is allemaal werken met vormen van energie. Dat je energie niet alleen kunt ervaren en er ook mee kan werken, direct of indirect, zal je snel duidelijk worden tijdens onze sessies. Net zoals dat dit net zo min mysterieus of zweverig als het werken met de zwaartekracht.
Door de praktische tools in de sessies om je energiebalans waar te nemen en ermee te werken, ontwikkel je je eigen praktische gereedschapskist. Hiermee kun je je leven en hoe je je voelt snel en zelf beïnvloeden. Op deze pagina vind je een aantal simpele trucs en tools die je kunnen helpen bij het herstellen van de balans. Het zijn een aantal van de meest krachtige en effectieve methodes die ik tegengekomen ben en die ik ook zelf regelmatig gebruik. Niet elke oefening zal daarbij aansluiten bij jou. Test ze vooral zelf en kijk of ze voor je werken!
In deze ’toolbox’ vind je oefeningen om te gronden, te ontspannen, sterker te worden, je te beschermen tegen energieverlies, los te komen van je omgeving, te verbinden met de wereld om je heen en jezelf te resetten.
Landen in je lichaam
Veel mensen zijn de verbinding met hun lichaam kwijt. Dat heeft ermee te maken dat tegenwoordig veel draait om kennis en ratio, niet alleen als het op werk aankomt. Daardoor zitten veel mensen ‘in hun hoofd’. De rest van het lichaam is echter meer dan een voertuig om (het linker deel van) je hersenen naar het computerscherm of de meeting te transporteren. Mensen zijn vaak zo uit contact met hun lichaam dat ze vaak zelfs letterlijk niet ‘gezien’ worden door de wereld om hen heen. Een gegrond persoon wordt opgemerkt als deze een ruimte betreedt, ook zonder dat hij of zij wat hoeft te zeggen of doen.
Energie heeft de neiging omhoog te gaan gedurende de dag, net zoals de zon en temperatuur dat doen. In de namiddag en avond zakt ook de energie weer. Een zich continue herhalende cyclus van yin en yang zoals je die overal in de natuur terugziet. Omdat we echter zo in ons hoofd zitten tegenwoordig, vindt dat dat dalen vaak niet of nauwelijks meer plaats en raken we het contact met ons lichaam steeds meer kwijt. Voorheen hadden mensen overdag ook nog contact met de aarde en het lichaam omdat ze meer in de natuur leefden. Daarom wordt gronden ook niet echt genoemd in oude spirituele teksten of leringen. En voor de industriële en zeker de digitale revolutie waren de mensen dat ook door hun werk. Denk maar aan landbouwers die met de handen in de aarde zitten en dat mensen toen veel meer fysiek werk deden.
We zijn voor ons hele overleven en om onze stress kwijt te raken en te neutraliseren, sterk afhankelijk van de natuur en aarde onder ons, maar zijn wat betreft verbinding ermee er ver van verwijderd. Ook daar hebben we de transitie van lichaam naar hoofd gemaakt. De noodzaak en behoefte om weer even te landen, meer in contact te zijn met het lichaam en de aarde waarop we leven, is groter dan ooit. Dat heet ook wel gronden.
Die verbinding met je lichaam en de aarde en de natuur is belangrijk omdat het ons in staat stelt om dingen in beweging te brengen en gedaan te krijgen en om dingen aan te voelen. Het grootste deel van je communicatie verloopt via de non-verbale weg van het lichaam en je lichaam voorziet je van duidelijke signalen of iets wel of niet klopt in je leven. Ze noemen het niet voor niets gut-feeling of ‘onderbuikgevoel’. Je lichaam vertelt je ook waar je grenzen liggen, zowel fysiek als mentaal. Te weinig in contact staan met je fysieke lichaam leidt daarentegen gemakkelijk tot spanningsklachten en fysieke problemen. Signalen die vaak lange tijd ‘overruled’ worden door het hoofd. Er is niets mis met ratio en denken, wanneer ze echter je intuïtie en lichaamssignalen gaan onderdrukken, ontstaan er problemen. Ook hebben wij een stevig fundament nodig om stabiel in het leven te staan en net als elke boom goede wortels nodig om in de hoogte en breedte te kunnen groeien.
Gronden is weer in contact komen met je lichaam en de natuur en het versterken van die stabiele basis. Deze grondingsoefening helpt je daarbij. Daarin open je jezelf voor de energie van de aarde onder je en de energie van het universum boven je om de balans in jezelf te herstellen. Beide zijn in staat ons te voeden. De hemel boven je overdekt iedereen, brengt zuurstof en voorziet alles wat op aarde leeft van zonlicht. De aarde onder je ondersteunt alles en iedereen die erop leeft en voedt direct en indirect door het zorgen voor voedsel en vruchtbaarheid. Dit gebeurt voor iedereen, ongeacht ras, huidskleur, geslacht, geloof, seksuele voorkeur of politieke opvatting.
Ook energie discrimineert niet en werkt voor iedereen. Hoe groot je problemen ook lijken, je bent uiteindelijk slechts een klein onderdeel van het grote geheel en aan dit grote geheel kun je je goed opladen. De grondende energie werkt daarbij rustbrengend en balancerend waardoor deze oefening je prima kan helpen om te ontspannen. Het regelmatig doen van deze oefening geeft je een beter contact met je lichaam en een stevigere basis in je leven.
Een andere manier om te gronden is simpelweg met blote voeten contact te maken met de aarde, zoals via zand of gras. Het laad je meteen op. Probeer het eens en ervaar het zelf. Zelfs het aanraken van een boom met je hand kan het gevoel van connectie met de aarde onder je duidelijk versterken, ook als je schoenen draagt. Ook hiervoor geldt, probeer het eens en kijk wat je ervaart onder je voeten. En wil je meer weten erover, check online de informatie over ‘earthing’.
Contact met de aarde vindt volgens de traditionele Chinese geneeswijze voor een belangrijk deel plaats via een specifiek punt, ook wel bekend onder de naam Yongquan of acupunctuurpunt ‘nier 1’. Onder beide namen is deze plek onder je voet terug te vinden op internet. Het masseren van dit punt, gelegen tegen de bal van je voet tussen het tweede en derde middenvoetsbeentje, helpt ook om je gronding te verbeteren en meer in je lichaam te landen. Gebruik hiervoor de top van de duim en masseer daarmee goed in de diepte. Je kunt deze plek zelfs in gedachten openen voor de voedende energie van de aarde en deze via hier in je op te nemen, op dezelfde manier waarop een boom voeding opneemt via zijn wortels. Probeer het zelf en ervaar of het ook voor jou werkt.
Vind de ontspanning in jezelf
In een tijd en maatschappij waarin we een volle agenda hebben en er altijd wel wat te doen is, raken zowel je lichaam als geest gemakkelijk overprikkelt.
Meditatie is een uitstekende tool om voor ontspanning te zorgen. Je kunt daar ook je lichaam voor gebruiken. Lichaam en geest zijn nauw met elkaar verbonden en als de een ontspant, dan volgt de ander doorgaans vanzelf.
Lichamelijke ontspanning kan heel gemakkelijk bereikt worden door via de buik te gaan ademen. Als je onrustig of gestrest bent, gaat de ademhaling automatisch naar hoger in je borst. Met een diepere ademhaling is het vrijwel onmogelijk om gespannen of gestrest te zijn, of dat te blijven. Dat diep ademen voor ontspanning zorgt, is een belangrijke reden waarom roken zo ontspannend werkt (terwijl het voor de rest uiteraard killing is voor je energie). Ademen via de buik verlaagt daarbij de bloeddruk en hartfrequentie en verlaagt stressniveaus. Ook is het onze natuurlijke ademhaling. Kijk maar eens naar hoe baby’s ademen. De meeste volwassenen ademen te hoog in hun borst en lukt het niet of nauwelijks de ademhaling via de buik te laten verlopen. Het weer herleren van de buikademhaling, brengt je terug naar je basis. Klik op het plaatje hier voor het filmpje.
Een Chinese meester heeft me ooit een eenvoudige methode geleerd om dat weer voor elkaar te krijgen. Ga op je rechter zijde liggen met de knieën wat opgetrokken. Leg je linker hand onder je hals en laat de toppen van je vingers rusten op de achterzijde van je wervels in je nek. Je duim rust ontspannen naast je hand. De rechter arm gaat onder de linker door en je plaatst je rechter hand op je borstkas achter je linker oksel. Zorg ervoor dat je ellebogen dicht bij je borst zijn en rusten op de grond en geef je lichaamsgewicht volledig over aan de onderlaag. In deze houding waarin je jezelf als het ware omarmt, kun je bijna niet anders dan naar je buik te gaan ademen. Als je deze super eenvoudige oefening regelmatig doet, bijvoorbeeld voor het slapen gaan, wordt het ademen via de buik weer een gewoonte en herinnert je lichaam zich deze ademhaling weer. Dat zal ook overdag voor meer ontspanning zorgen. Door deze houding aan te nemen voor het slapen gaan helpt je waarschijnlijk ook om sneller en meer ontspannen in slaap vallen.
Een teveel aan mentale spanning uit zich niet alleen in je ademhaling. Ook in andere delen van je lichaam kun je dit waarnemen. Dat geldt met name voor je gezicht en handen. Beide bevatten veel zenuwvezels en zijn daarmee sterk gerepresenteerd in de zogenaamde sensomotorische cortex in de hersenen. Als je zoekt naar een plaatje van de ‘homunculus’ zie je in grootte aangegeven hoe sterk de verschillende lichaamsdelen gerepresenteerd zijn in de hersenen. In de handen zijn er veel zenuwvezels omdat onze tastzin voornamelijk via de vingertoppen plaatsvindt en het gezicht bevat veel zenuwvezels omdat zich hier onze andere zintuigen bevinden. Als je mentaal gespannen bent leidt dat daarom vaak tot wat verkramping of stijfheid in je vingers, rond je neus, in je kaken of rond je ogen. Ook de spanning van je tong, die in ontspannen toestand met het topje tegen de bovenzijde van de voortanden ligt, is een belangrijke indicator. Door bewust de handen en het gezicht even te ontspannen, zorgt dat vaak al snel ook voor mentale ontspanning. Een nuttige truc die je meerdere keren per dag even kort kunt gebruiken, met name op de momenten dat je het druk hebt of gestrest bent. Ontspan ook even bewust je handen en vingers, kaken, voorhoofd, ogen, tong en wangen als je de houding voor de buikademhaling aanneemt. Het zal het effect van de oefening versterken.
Ook hier twee korte oefeningen om jezelf tot rust te brengen en weer even op te laden.
De eerste via de ademhaling, de tweede via je lichaam :
Voor meer ontspanning, zie ook mijn website www.meditatie.amsterdam
Kom fysiek in een topconditie
Mijn dagelijkse ochtendritueel wordt gevormd door meditatie en deze lichamelijke oefening. Als fysiotherapeut en als voormalig fitnessinstructeur ben ik nooit een completere oefening tegen gekomen om je lichaam fit te maken en in balans te brengen dan deze.
Het verbetert zowel je uithoudingsvermogen als de kracht in je hele lichaam en je kunt naar voorkeur wat meer de armen, romp of benen benadrukken bij de uitvoering.
Ik ben deze oefening tegen gekomen in mijn tijd in het Tibetaans boeddhisme. Daar is hij bekend onder de naam prosternatie en wordt hij in combinatie met een mantra en meditatie al vele eeuwen gebruikt om het lichaam ‘een trouwe dienaar te maken in plaats van wrede meester’. Ook zet het de centrale energiebanen in het lichaam open. Meer dan een niet al te stroef vloeroppervlak zoals hout, laminaat of zeil, een kussen voor onder de knieën en twee doekjes voor onder de handen heb je niet nodig.
Nieuwsgierig? Klik op de afbeelding hier rechts om de oefening te bekijken. De belangrijkste punten om op te letten zijn dat je jezelf helemaal uitstrekt over de grond, de toppen van de wijsvingers en tenen elkaar raken en het voorhoofd, de handen, knieën en voeten vlak op de grond rusten. Hoe je van staand naar gestrekt op de grond komt is niet heel belangrijk, al is het is optimaal de beweging symmetrisch te laten verlopen bij het neerkomen op de knieën, het uitschuiven via de handen en het weer omhoog komen. Op deze manier worden beide zijden van het lichaam en de energie banen evenredig en in balans versterkt. Ik doe er vrijwel elke ochtend vijftig en daarmee begin ik elke dag weer fris en fit.
Alvast succes met de spierpijn.
Zorg voor de optimale brandstof
Voeding is de brandstof die je in je systeem stopt. Het is de basis van waaruit je zichzelf steeds vernieuwende lichaamscellen zijn opgebouwd. Er is heel veel discussie over wat gezond en goed is voor een menselijk lichaam en dat verschilt weer per individu.
Wat denk ik universeel geldt en voor iedereen positief is:
- Eet plantaardig. Alle experts zijn het er wel over eens dat plantaardig voedsel gezond voor je is en niet leidt zo snel leidt tot gezondheidsproblemen.
- Eet vegan. Of je het doet voor je eigen gezondheid, het voorkomen van dierenleed of het milieu en het verlagen van de ecologische footprint, de consumptie van dierlijke producten weglaten uit je dieet heeft vrijwel alleen positieve effecten als je het op grotere schaal bekijkt.
- Eet natuurlijk. De verpakking van de natuur is heel geavanceerd en zorgt er bijvoorbeeld voor dat vezels de opname van suiker gelijkmatiger laten verlopen. Alles wat in plastic zit is niet snel natuurlijk en vaak voorzien van suiker of smaakversterkers om je meer te laten consumeren.
- Intermittent fasting. Zorg ervoor dat je rustperiodes hebt tussen je eetmomenten en een lange pauze van minimaal 12 uur per dag (waar je gemakkelijk aan kan komen met de uren voor en na de nachtrust). Een derde van wat we eten eten we tussendoor en zo krijgt ons systeem nauwelijks rust en het leidt tot aanhoudende laaggradige ontstekingen.
- Beweeg voordat je eet. Dat is hoe je systeem het kent want voor de tijd van supermarkten en koelkasten en we ons eten nog moesten zoeken en verzamelen (of jagen), was er altijd beweging voor het eten. Zeker voor mensen met diabetis heel belangrijk omdat het veel positiever werkt voor je insuline spiegel.
Ik heb mezelf er redelijk in verdiept, maar voor dit onderwerp verwijs ik graag naar de echte experts. Ik ben zelf een groot fan van de aanpak en benadering van Richard de Leth en zijn bedrijf Oersterk.
Behoud je energie
Energie is overal en niet gebonden aan een plek. Energie stroomt en mengt zich net als water en wanneer warm water zich vermengt met koud water, daalt de temperatuur. Op dezelfde manier kan het gebeuren dat je energie kwijtraakt als er omstandigheden zijn of je in een omgeving terecht komt waar de energie lager is. Iedereen heeft wel mensen in zijn omgeving (gehad) die op een of andere manier alle energie uit je kunnen trekken. De ander hoeft daar niet eens fysiek voor aanwezig te zijn en alleen al de naam van degene te zien staan in het schermpje als deze je belt, kan je al futloos en moe doen voelen. Deze mensen zijn natuurlijk niet slecht of iets dergelijks, ze zitten gewoon zelf niet lekker in hun energie. Ze weten doorgaans niet eens dat ze energie bij anderen aftappen. Om te voorkomen dat het echter ten koste gaat van jou en je een energieleverancier voor anderen wordt, is het van belang te leren hoe je je eigen energie beschermd. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen energie en je energie is niet iets dat je weggeeft. Zoals een van mijn leraren het zegt: ‘aandacht mag je onbeperkt geven, je energie is van jou’.
Alleen al het bewust zijn van wat er gebeurt in de energiestromen in bepaalde situaties of in interactie met andere personen, kan je al veel helpen. Het geeft je de mogelijkheid andere keuzes te maken ten aanzien van aan wie en waar je jezelf bloot wenst te stellen.
Het is echter onvermijdelijk om niet terecht te komen in situaties waarin een ander energie van je vraagt. Op zo’n moment zijn er meerdere technieken om ‘leeglopen’ te voorkomen. Een heel eenvoudige is je eigen energie terug te trekken naar het plekje achter je hart. Daar is het jouw domein. Ga met je aandacht hierheen en trek jezelf daar terug als je merkt dat je energie verliest aan je omgeving. Het voorkomt ook dat je jezelf te veel ‘open zet’ op de momenten dat het niet geschikt is. Wat ook helpt is om jezelf te gronden en op te laden aan de energie van de aarde onder je. Dat kan door je goed op je voeten en voetzolen te concentreren en alles wat niet van jou is en je energie kost, goed door je lichaam heen af te laten stromen de aarde in. Je kunt dat eventueel doen via het punt onder je voet waarover ik het had bij Ground Yourself. Tijdens mijn sessies komen nog veel meer manieren aan bod om je energie te bewaken.
Kom terug tot jezelf
Soms zorgt wat er om je heen gebeurt ervoor dat je het contact met jezelf even kwijt raakt. Dat je de rust, balans en energie in jezelf even niet meer goed kunt vinden. Ik heb twee eenvoudige technieken voor je die je kunnen helpen om dit te herstellen.
In het eerste deel van mijn meditaties gebruik ik vaak de visualisatie van een om je heen afdalende lichtcirkel. Stel je daarbij voor dat zich boven je hoofd een horizontale cirkel van licht vormt en dat die langzaam om je heen afdaalt. Onderweg doorbreekt de cirkel alle lijnen die nog openstaan met de wereld om je heen. Alle verbindingen met mensen die je gesproken hebt in levende lijve of over de telefoon, mail of app en met de situaties waarin je je bevonden hebt die dag of daarvoor, worden los gemaakt. Door de cirkel helemaal tot beneden af te laten dalen, komt alles om je heen tot rust en brengt je de volledige focus naar jezelf en je eigen lichaam. Doe deze simpele en snelle oefening wanneer je maar wilt of er behoefte aan hebt. Zelf gebruik ik hem vaak aan het eind van de werkdag of voordat ik mijn bed in stap.
Een andere methode die heel effectief kan zijn, is alles los en achter je te laten bij het over een drempel heen stappen. Neem een drempel of deuropening zoals die van je voordeur, slaapkamer of je werk of neem er denkbeeldig een. Pauzeer even kort voor die drempel en laat heel bewust alles van eerder die dag en wat je bezighoudt los. Door over de drempel heen te stappen laat je alles wat er was achter je en ga je fris en vrij de nieuwe ruimte binnen. Ik gebruik deze methode vaak bij de drempel van de deur naar mijn behandelkamer als ik met achter mijn nieuwe afspraak aan de ruimte in stap, de drempel bij de voordeur van mijn huis of de drempel naar mijn slaapkamer.
Maak verbinding met je omgeving
Als er een direct levensveranderende oefening is die ik ken, dan is het deze wel. Ik had hem vaker voorbij zien komen zonder hem echt toe te passen. Sinds ik dat gedaan heb en de directe werking ervaren heb, weet ik pas hoe sterk het effect ervan is. Het enige dat je hoeft te doen bij deze oefening is een ander geluk toe te wensen, waarbij het essentieel is dat je dit met volledige overtuiging en oprechtheid doet.
Probeer het vooral zelf en ervaar eens wat het voor je doet als je je hart opent naar een ander en volledig bewust en oprecht uitspreekt dat je wenst dat hij of zij volledig gelukkig is. Je hoeft dat niet hardop te doen maar gewoon stil in jezelf en kunt dit doen met iedereen die je tegenkomt. Zelf doe ik hem vaak in de ochtend op de fiets als ik naar mijn werk ga naar de mensen die ik op straat zie.
Je kunt de oefening doen met mensen die je kent of niet kent en het uitspreken van deze wens werkt heel goed om een connectie te maken met mensen waar je weinig verbinding of een afstand toe ervaart. Of naar mensen waarmee het contact even niet lekker loopt, je moeite hebt of je zelfs niet mag. Door mensen bewust en oprecht toe te wensen dat ze volledig gelukkig te moge zijn, ontstaat een verbinding op een diepere laag omdat je refereert aan een gemeenschappelijkheid. Ieder mens streeft er namelijk naar om gelukkig te zijn en niet te hoeven lijden en doet in zijn leven zijn best dat voor elkaar te krijgen met de beste informatie en middelen die diegene ter beschikking heeft. De stap om in te zien dat de ander voor 99,99% hetzelfde is als jij, dezelfde emoties, hoop en angsten kent en tegen dezelfde dingen aanloopt in het leven als jij, is dan nog maar klein. De oefening vergroot het wederzijdse begrip en de bereidheid elkaar te willen accepteren en respecteren, ondanks dat de details die je zo vaak uitvergroot verschillend zijn.
Probeer het zelf en ervaar het effect! Als voorproefje kun je je ogen nu alvast even sluiten en twee mensen in je omgeving al het goeds en geluk van de wereld te wensen. Doe het voor tien seconden en kijk eens wat het met je doet en hoe je je voelt erna. Het kan goed zijn dat je jezelf erop betrapt dat je tijdens de oefening een glimlach op je gezicht hebt gekregen.
Als je deze oefening stelselmatig doet voor een aantal mensen achter elkaar, die je dus niet eens hoeft te kennen, merk je meteen dat je vrolijker wordt en je lichter voelt. Dat je eigen problemen minder waar worden en de wereld een prettigere plek wordt. Probeer het zoals ik in de ochtend op weg naar je werk of met de mensen die je op je werk of elders in je leven ontmoet. Het zal een directe impact op je leven hebben.
Maak je hoofd even leeg
Soms loop je even over na langere tijd ingespannen te hebben gewerkt of als er veel op je af komt. Is er geen ruimte meer voor dingen en zit je hoofd ‘vol’. Er is een eenvoudige ademhalingstechniek die je hoofd binnen een minuut weer ‘leeg’ kan maken. Niet leeg in de zin dat je alles wat je gedaan hebt weer vergeten bent en erna weer opnieuw kunt beginnen, leeg in de zin van dat het meteen ruimte in je hoofd schept.
Deze methode om zowel je brein als geest snel te ‘resetten’ is praktisch en effectief en kan gemakkelijk even tussendoor gedaan worden zoals achter het bureau, in de file in de auto of op het toilet. Belangrijk is om na de technieken echt even een momentje de rust en tijd te nemen het te laten landen en je te concentreren op de rust en ruimte die het je gebracht heeft. Zo neem je het mee naar het vervolg van je dag. Klik op het plaatje hiernaast om de oefening te bekijken en meteen zelf te proberen.